Sesli Makale

Amerikan yayın kuruluşu The Wall Street Journal gazetesinin 14 Ocak 2021 tarihli baskısında: ‘’ Pentagon kısa adı ‘’Centcom’’ olan Amerika Merkez Komutanlığına İsrail’i dâhil etmek için çalıştığını’’ yazmıştı.

Nitekim The Jaruselam Post gazetesinde: ‘’İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz ile ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Orgeneral Kenneth McKenzie, Tel Aviv’de görüştüklerini’’ yazdı. Görüşmenin içeriğine dair paylaşılan çok sınırlı bilginin özetinde: ‘’ABD, İsrail’le askeri iş birliğini derinleştirecektir’’ denildi.

Öyle anlaşılıyor ki ABD, uzun yıllar ‘’Ortadoğu’da’’ uyguladığı kargaşa stratejisini yeni dönemde daha da derinleştirerek devam ettirmek istiyor. İsrail’i Centcom’a dâhil etmenin birçok neden olabilir. Ama ABD-İsrail ikilisinin bölgede izlediği stratejiyi dikkatle takip ettiğimizde bu adımın gerisinde dört nedenin rol oynadığını görüyoruz.

Birincisi, Filistin davasına daha fazla zarar vermek ve Araplar arasında sürekli çatışma üretmek istiyor. Şimdiye kadar İsrail’i Centcom’a dâhil etmemelerinin nedeni Arapların ABD’yle işbirliği yapma konusunda isteksiz olabileceğini düşündüler. Arap rejimlerinin İsrail’le ‘’normalleşme’’ adı altında MOSSAD’ın kontrolüne girmesiyle bu endişe ortadan kalktı.

İkincisi, İngilizlerin uzun yıllara dayanan Sünni Araplarla Şii İran arasında çatışma çıkartma çabaları, İsrail ve ABD’nin eliyle kısmen gerçekleşti. Yemen ve Suriye bunun en somut örnekleridir. Şimdi bu çatışmayı sürekli bir hâle getirmek istiyorlar. Böylece İran’ın Lübnan ve Irak üzerindeki nüfuzunu bitirip, bir sonraki adımda İran’ı bölmeye çalışacaklar

ABD’nin yıllardan beri üzerinde çalıştığı asıl strateji; Afganistan’ı Akdeniz’e bağlayarak kontrol etmektir. Bu stratejinin de iki nedeni bulunmaktadır. Birincisi, İsrail’in güvenliğini sağlamak, ikincisi, batıda Çin’i, doğuda Rusya’yı kuşatmak istiyor. Afganistan’ı Akdeniz’e bağlayan ülkeleri bir zincirin halkasına benzetecek olursak bir tek İran halkasında ABD’nin askeri üssü bulunmamaktadır. Ancak bu stratejinin başarılı olup olmaması, Türkiye’nin, İran’ın ve Pakistan’ın izleyeceği politikalara bağlıdır.

Üçüncüsü, üzerinde çalışılan diğer bir strateji Türk-Arap çatışmasını çıkartmaktır. Hatırlanacağı gibi daha önce Türk-İran çatışmasını çıkartmak için çok uğraştılar. Fakat bölgenin iki önemli ülkesi olan Türkiye ve İran’ın sahip olduğu devlet aklı onların amaçlarını boşa çıkartı. 

ABD ve ortakları bu defa Türk-Arap çatışmasını çıkartmaya çalıştılar ve çalışmaya devem edecekler. Ne yazık ki bazı Arap rejimlerini bu tuzağa düşürdüler. Ancak tecrübeli Türk hariciyesi çatışmanın derinleşmesini önledi.

Dördüncüsü, ABD ve İsrail Pakistan’ı istikrarsızlaştırmak istiyor. Özellikle İsrail’in son yıllarda Hindistan’la çok yönlü ilişki geliştirmeye başlamasından bu yana Pakistan’la Hindistan arasında gerilimin sık olması tesadüfi değildir. Pakistan’ın sahip olduğu nüfus ve nükleer silah İsrail’i endişelendiriyor. Bu nedenle İsrail’i Centcom’a dâhil etmek suretiyle sağlayacakları imkânlarla Pakistan’ı istikrarsızlaştırmayı amaçlamaktadırlar.

ABD ve İsrail’in bölgedeki politikalarını dikkatle takip ettiğimizde, Pakistan’ı istikrarsızlaştırmak için üç strateji hazırladıklarını görüyoruz. Birincisi, daha fazla iç karışıklık çıkartmak, ikincisi, Hindistan’la gerilimi sıklaştırmak, üçüncüsü, uluslararası mecralarda Pakistan’ı diplomatik olarak daha fazla sıkıştırmaktır.

İsrail’in Centcom’a resmi transferi henüz gerçekleşmedi ancak Orgeneral Kenneth McKenzie’nin Centcom’un başına geçer geçmez ilk ziyaretini İsrail’e yapması geçişin olacağının işaretlerini vermektedir.

Sonuç

Şimdiye kadar sorunları ana hatlarıyla ortaya koymaya çalıştık. Şimdi de bu sorunların çözümüne yönelik önerilerimizi üç başlık altında ortaya koymaya çalışalım.

Birincisi, Filistin davası hem bütün Müslümanların hem de bütün insanlığın davasıdır. Bütün Müslümanların davasıdır; çünkü Mescid-i Aksa mezhepler üstü ortak bir Mabettir. İnsanlığın davasıdır; çünkü dinimiz, dilimiz, ırkımız, rengimiz farklı olsa da hepimiz Âdem’in çocuklarıyız ve bir bütün olarak insanlık ailesiyiz.

İkincisi, Sünni-Şii ihtilafı tarihte bir fayda sağlamadığı gibi bugün de sağlamaz. Bırakalım tarihteki ihtilaflar tarihte kalsın. Halkların canını, onurunu, malını korumakla görevli olan bölge devletlerinin büyük sorumlulukları bulunmaktadır. Bu sorumluluklar kısır tartışmalarla yerine getirilemez.

Üçüncüsü, Türk-Arap çatışmasının sadece kargaşa çıkartmak isteyenlerin işine yarayacağını herkes bilir. Ancak daha önce birçok kere yazdığım bir hususu Sesli Makale takipçileri için bir kez daha altını çizerek hatırlatmak isterim; İsrail, sürekli olarak Araplara ‘’Türkler sizi hâkimiyetine almak istiyor’’ propagandası yapar. Türk Dış İşleri bu propagandayı boşa çıkartacak, sonuçları iyi hesaplanmış bir iletişim stratejisi geliştirmelidir.

Dördüncüsü, Pakistan’ı istikrarsızlaştırmaya çalışacaklarını söylemiştik. Bu konuda kısa adı ‘’GASAM’’ Güney Asya Strateji Araştırmalar Merkezi’nin eski kurucu Başkanı ve şimdi Meclis İdare Amiri Sayın Ali Şahin Beyin Pakistan Meclisi’yle bu konuları daha sık görüşmesini öneriyorum. Sayın Ali Şahin Pakistan’da okumuş, bölgeyi iyi bilen birikimli bir aydın ve siyasetçimizdir. Keza GASAM’ın mevcut Başkanı Sayın Cemal Demir Bey’de Pakistan’da okumuş ilişkileri olan birikimli ve gayretli bir kardeşimiz. GASAM Pandemi sonrasında Pakistan ile Türk aydınları arasında ortak paneller, konferanslar organize ederek bölge ülkelerinin karşı karşıya kaldıkları risk ve fırsatlar konusunda fikir alış verişine öncülük etmelerini öneriyorum.

İsrail’in Centcom’a dâhil edilme projesi ‘’Ortadoğu’da’’ eski kargaşaları daha da derinleştirecek yeni bir safhadır. Bu proje, bölgedeki bütün ülkelerin güvenliğini tehdit edecek bir niteliğe sahiptir. Ancak doğru stratejiler uygulandığında bölge ülkelerinin sahip olduğu birlik potansiyeli, onların bölme projelerinden daha güçlüdür.

Bu bölgedeki ülkelerin güvenliği birbirine bağlıdır. Bu konuda Türkiye, İran ve Pakistan arasında mutlaka bir istişare platformu kurulmalıdır. Bu platform hem Şii-Sünni ihtilafların azalmasına hem de bu üç ülkenin sahip olduğu çok yönlü potansiyelin muazzam bir enerjiye dönüşmesine neden olacaktır.

Toparlayacak olursak, bizler, Türküyle, Kürdüyle, Arabıyla, Farsıyla, Peştunuyla ve daha birçok etnik yapısıyla bu coğrafyanın çocuklarıyız. Genç bir nüfusa, verimli topraklara, zengin enerji kaynaklarına, köklü bir medeniyette sahibiz. Gelin hep beraber, İsrail’in yıkıcı faaliyetlerine karşı, alternatif bir gelecek inşa edelim.

SesliMakale.com.tr