Sesli Makale

Ajanslar dün bir haber geçti.

Çin’de artık yolcular ellerini kollarını sallayarak metroya binecek, girişteki kamera yüzlerini tarayarak tanıyacak ve ücret hesaplarından alınacak. Çin’in Silikon Vadisi olarak bilinen Shenzen’de bir metro istasyonunda pilot uygulama başlatılmış.

Haber, “Artık para veya kart taşımamıza gerek kalmadı”şeklinde verilmiş.

***

Cep telefonumuzda ‘parmak izi’ veya ‘yüz, göz ve ses tanıma’ ile açılma özelliğini ‘güvenli’ buluyoruz.

Bankamızı aradığımızda bizi ‘sesimizden’ tanımasından hoşlanıyoruz.

‘Sesli mesaj’ın sağladığı kolaylığı seviyoruz. ‘Sanık güvenlik kameraları sayesinde yakalandı’haberleri bizi rahatlatıyor.

Çocuklarımızın sokakta, okulda, parkta ‘gözümüzün önünde’ olduğunu düşünüyoruz.

***

Yüz tanıma sistemi önce ‘güvenlik kameraları’nda kullanılmaya başlandı, sonra cep telefonlarına kadar yaygınlaştı.

‘Retina tarama’ denilen göz tanıma sistemi de yaygınlaşıyor.

Yeni teknolojilerle sadece gittiğimiz yerler, satın aldığımız mal ve hizmetler, izlediğimiz filmler, baktığımız siteler, yaptığımız aramalar, sosyal medya paylaşımlarımız, yüklediğimiz resimler, durum mesajlarımız kayıt altında.

Göz ve yüz hareketlerimiz sadece tanınmamızı sağlamıyor, telefonumuzda, bilgisayarımızda baktığımız mesajlara, haberlere ve reklamlara; sokakta karşılaştığımız olaylara verdiğimiz tepkileri; ‘ruh halimizi’ de gösteriyor.

Bunlar da kaydediliyor.

***

Geriye, bizi neler nasıl etkiliyorsa; ona göre ‘kişiselleştirilmiş’ haber, mesaj ve reklamlarla karşılaştırmak, ‘bizim gibi düşünen’ sosyal medya arkadaşları ile tanıştırmak kalıyor.

Artık ‘TT’ olan haberleri takipçilerinizden doğrulayabilir (!); ‘ağaç kesiliyor’ diye sokağa dökülebilir, kötü adamlara karşı öfkelenebilir ya da her şey güllük gülistanlık diye mutlu olabilir veya yeni bir gömlek, parfüm alarak kendimizi şımartabiliriz!

***

Yüz, göz, ses gibi özelliklerimizin sayısal forma dönüştürülmesi, ‘yeniden üretilebilir’ olmasını sağlıyor.

Hiç gitmediğimiz yerlerde bulunmuş, hiç yapmadığımız konuşmaları yapmış gibi gösterilebiliriz.

Ya da ‘tanıdık’ bir ses tarafından aranıp dolandırılabiliriz!

***

Bilgilerimizin güvende tutulduğu, bizi kışkırtmak veya kontrol altında tutmak ya da bir şeyler satmak için kullanılmayacağına güvenebilir miyiz?

Facebook’un kullanıcı verilerini paylaştığı ortaya çıktığına göre buna ‘hayır’ cevabı vermek ‘komplo teorisi’ olmaz.

***

Çok sevdiğim bir Yeşilçam

repliği var:

“Bu mutluluk beni korkutuyor Ekrem!”

Teknolojinin sağladığı bu ‘konfor’ da beni korkutuyor.

Rap-rap yürüyen robot ordusu

ABD’li Boston Dynamics’in ‘kamyon çeken robot köpekler’ini TV’lerde görmüşsünüzdür.

‘SpotMini’ robotları ilk tanıtıldığında ‘itilip kakılarak dengeleri bozulsa da kalkıp görevini tamamlamak için ilerlemeleriyle’ dikkat çekmişti.

yazının devamı