Sesli Makale

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, geçen yıl Azerbaycan ile girdiği ‘’Karabağ Savaşını’’ kaybettiği hâlde seçimi ezici bir farkla kazanması dünyada şaşkınlığa neden oldu. Hatta bazı ABD’li yorumculara göre: ‘’Sovyet sonrası Ermeni tarihinde benzersiz bir seçim sonucu oldu’’ Paşinyan’ın tekrar seçimi kazanması bize şunu gösterdi: Ermeni halkı, Rus yanlısı milliyetçi Koçaryan’ı değil, diyalog vaat eden Paşinyan’ı tercih etti.

Resmi olmayan sonuçlara göre diyalog yanlısı Paşinyan oyların %53,92'sini alırken, Rus yanlısı Robert Koçaryan ise, oyların % 21,1’ni alabildi. Uluslararası medyadan takip edebildiğim kadarıyla bu sonuçlar önceden tahmin edilen sonuçlar değildi.

Seçim sonuçları sadece Koçaryan’ın değil, aslında Rusya’nın da ağır bir mağlubiyet aldığını gösterdi. Bu, Rusya'nın bölgedeki etkisini belki tamamen azaltmaz ama Batılı devletlerin bu bölgeyle daha çok ilgilenmesini cesaretlendirebilir.

Hatırlanacağı gibi Batılı devletlerin desteğiyle ‘’Kadife Devrimi’’ olarak bilinen 2018 protestolarından sonra Paşinyan Ermenistan’da iktidara gelmişti. 20 Haziran 2021 seçimleri Karabağ yenilgisine rağmen, Paşinyan’ın seçimi tekrar kazanması iyi irdelenmelidir. 21 Haziran akşamı Erivan'da bir zafer mitingi düzenleyen Paşinyan kalabalığa hitaben: ‘’Kadife yetkimizi çelik olanla değiştireceğiz’’ ifadesi seçim döneminde ‘’diyalog yanlısı’’ imajıyla çelişti.

Seçimden bir hafta önce TGRT’den Ekrem Açıkel’in sunduğu Ana Haber’de tırlar dolusu silahın Ermenistan’a gittiğinin görüntülerini izlemiştim. Paşinyan’ın yukarıdaki ifadesi ile bu silah sevkiyatını birleştirince yeni dönemde ‘’yeni bir çatışmaya hazırlık mı yapılıyor?’’ Sorusunu akıllara getirdi.

 Hâlbuki Paşinyan kampanya sürecinde diyalog ve işbirliğini ön plana çıkartarak Ermeni halkının desteğini aldı. Daha yeni koltuğuna oturmadan çatışmayı çağrıştıran bir dil kullanması, ne Karabağ Savaşından ne de Ermeni halkının verdiği mesajı doğru okuduğunu gösterir.

Peki, Ermeni halkı Paşinyan’a ne mesaj verdi?

Ermeni halkı: ‘’Hangi mesajı verdi?’’ konusuna geçmeden önce siyasetçilerin topluma neyi vaat ettiğine kısaca değinmekte fayda vardır.

Koçaryan: Karabağ’ı geri almak için savaşacağını ve Ermenistan’ı Rusya’yla bütünleştireceğini vaat etti. Savaş ölüm, Rusya’yla bütünleşmek baskı ve fakirlik demekti. Paşinyan ise: Bölge ülkeleriyle işbirliği yaparak ekonomiyi geliştireceğini ve reformlar yaparak Ermenistan’ı Batıyla bütünleştireceğini vaat etti.

Seçim kampanyası bu vaatler doğrultusunda yapıldı, herkes söyleyeceklerini söyledi. Nihayet 20 Haziran’da halk sandık başına gitti ve Paşinyan ezici bir çoğunlukla yeniden seçildi. Şimdi temel soru şudur: Ermeni halkı mevcut seçim sonuçlarıyla hangi mesajları vermiştir? Bana göre Ermeni halkı şu dört mesajı vermiştir.

Birincisi, Ermeni halkının büyük çoğunluğu komşusu Azerbaycan ile bir savaş istemediğinin mesajını vermiştir. İkincisi, bölgede kargaşa yaratan Ermeni ırkçılığı değil, komşularıyla normalleşme mesajını vermiştir. Üçüncüsü, bundan sonra, Ermenistan Karabağ başta olmak üzere komşuların toprağına gözünü dikmeme mesajını vermiştir. Dördüncüsü, seçim sürecinde açık bir şekilde Koçaryan’ı destekleyen Rusya’dan uzak dur mesajını vermiştir.