DÜNYA

Bercan Tutar : Çin’den ABD’ye ‘Kore işkencesi’

Tarih
03 Mayıs 2018
İzlenme
Kişi
Yazar
Bercan Tutar

Suriye'de Rusya'dan bozgun yiyen ABD ve müttefikleri şimdi de Kore Yarımadası'nda Çin'den aldıkları darbenin şoku içindeler.
Ancak kuyruğu dik tutmaya çalışan Atlantik dünyası şu sıralar İsrail ve Suudilerüzerinden İran'a yönelik güç odaklı senaryolarla hezimetlerini perdelemeye çalışıyor.
Kuzey ve Güney Kore arasındaki barış, daha şimdiden tarihe Çin'in küresel sahnede ABD'ye tattırdığı en önemli siyasi/askeri yenilgi olarak geçti.
Zira Mart 2014'te Barack Obama'nın "Çin'e karşı büyük pazarlık" adı altında devreye soktuğu Rusya, İngiltere, Fransa, Türkiye ve İran'ı ABD'nin yanına çekme projesi hüsranla sonuçlandı.
Kimse Çin'i 'by-pass' edip ABD'ye yanaşmadı.
Bu nedenle derin devletin şahin Huntingtonlar yerine atadığı neoliberal Joseph Nye ve David Welch gibi teorisyenler, bugünlerde Atlantik'in Çin karşısındakigerileyişini 'küresel dönüşüm' adı altında makyajlamakla meşgul.
Oysa hangi tevile başvursalar da IMF, Dünya Bankası, NATO, BM, AB ve DTÖ gibi ABD sisteminin temel dayanağı olan kurumlardaki erozyon, hızlanarak sürüyor.

***

Hatta işlevsiz olmaya başlayan ABD merkezli statüko artık küresel bir tehdide dönüşmüş durumda.
Ne var ki Avrasya'nın sergilediği dayanışma ve kavuştuğu askeri caydırıcılık yeteneği, ABD'nin saldırganlığını frenliyor.
Ya da Suriye'de gördüğümüz gibi bu saldırganlık pahalı bir havai fişek gösterisinden öteye geçemiyor.
Atlantik'in trajedisini yazan Amerikalı tarihçi Alfred W. McCoy, 12 Eylül 2017'de çıkan "In the Shadows of the American Century: The Rise and Decline of US Global Power/ABD Yüzyılı'nın Gölgesinde: Küresel Güç ABD'nin Yükseliş ve Düşüşü" isimli kitabında en iyi senaryoda bile ABD'nin 2030'da dünyahegemonyasını kaybedeceğine işaret ediyor.
Kuşkusuz bu gerileyişin en önemli nedeni Pasifik'teki Amerikan üstünlüğününsona ermesidir.
Nitekim küresel hâkimiyet için Pasifik'i en önemli jeo-politik dayanak noktası haline getiren ABD, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrasya'yı doğuda Japonya ve Filipinler ile batıda ise NATO ittifakı ile kuşattı.
Özellikle Çin ve SSCB blokunu Pasifik'ten çevrelemek için ABD, Avustralya'dan Filipinler, Japonya ve Güney Kore'ye kadar yayılan 450 üsten oluşan devasa biraskeri ağ oluşturdu.Fakat 1990'lardan sonra küresel mücadelenin Ortadoğu'ya kaymasıyla ABD'nin Pasifik Donanması'nın hacmi yarı yarıya küçülerek gemi sayısı 271'e düştü.
Çin ise 2015'te yayımladığı 'Beyaz Sayfa' isimli doktrinde, karanın denize olan üstünlüğü anlayışına son vererek Asya, Afrika, Hint Okyanusu ve Kore kıyılarını temel hedef seçen modern bir deniz filosu kurmaya başladı.
Üç yıl içinde 300'ü aşan gemiyle Pekin, ABD hegemonyasının omurgasını oluşturan Pasifik'te üstünlüğü ele geçirdi.
Pasifik'te kaybeden ABD, dünyadaki yüzde 70'lik kaynak ve nüfusa evsahipliği yapan Avrasya'nın kontrolünü de yitirmeye başladı. Bu fırsattan hareketle Kore Yarımadası'nı bütünleştiren Çin, sadece Avrasya kuşatmasını yarmakla kalmayacak, ABD'nin Panama ve Filipinler arasında uzanan Pasifik koridoru üzerindeki egemenliğini de sarsacaktır.
Bu anlamda Berlin Duvarı'nın yıkılışı nasıl SSCB'nin çöküşünü simgeliyorsa Kore Yarımadası'na 65 yıl sonra gelen barış da Imperium Americana'nın çöküşününsembolü olacaktır.

Sabah
3 Mayıs 2018

YORUM YAPIN

Yorumlarınız editörlerimiz tarafından okunup onaylandıktan sonra yayına alınacaktır.

Hiç yorum yapılmamış

YAZARIN DİĞER MAKALELERİ Tümü
BU KATEGORİDEKİ DİĞER MAKALELER

Copyright © 2024 Sesli Makale - Tüm Hakları Saklıdır.

Rta Yazılım

; ;