Sesli Makale

Gerekçe olarak "Türkiye'de frak dikmesini bilen terzi azlığı" gösteriliyor ama aslında "çağdışı" bir komikliktir kaldırılan...
Evet, frak, tıpkı redingot gibi, tıpkı silindir şapka gibi, çağdışıdır. Bir zamanların erkek giyiminin "olmazsa olmazı" sayılan yelek bile zaman zaman moda olur, zaman zaman ortadan kaybolur. "Fötr şapka" kayıplara karışalı da altmış yıl var...
Benim çocukluğumda, ünlü Akbaba dergisinde ve hemen bütün yayın organlarının karikatürlerinde "politikacı" tipi fraklı ve silindir şapkalı çizilirdi.
Bir karikatür konusu, bir "ibişlik numunesi" olmuştu yani.
Cumhuriyet rejimi onu önemli bir "Batılılaşma simgesi" olarak benimsedi, bir daha da ondan kurtulamadı.
1925 yılında "Gentizon adında bir yabancı yazar" Ankara'ya gelmiş (haberiyazan çocuk onun ünlü İsviçreli gazeteci Paul Gentizon olduğunu bilmiyor), meclise bakmış, "Küçük Asya'nın göbeğinde bir Müslüman meclisinde mi yoksa Batı Avrupa'nın bir parlamentosunda mıyız" demiş.
Amaç da kefereye işte bunu dedirtmekti zaten!
Frak, on dokuzuncu yüzyılın başlarında "gündelik" erkek elbisesiydi. Üst sınıfların tabii.
Kısa sürede yerini "redingota" bıraktı ve "gece elbisesine" dönüştü.
Sonra da yalnızca politikacıların "belli ve özel şartlarda" giydikleri bir ucube.
Herkese de yakışmıyordu tabii, örneğin Deniz Baykal'ın üstünde çok şık duruyor (ne de olsa adam alafranga!), fakat "komik-i meclis" rahmetli Kamer Genç'in sırtında sırıtıyordu... Dersim ve frak birbirine pek uymayan kavramlardı...
Kenan Evren de üniformasını çıkarıp "sivilleri çekmek" zorunda kaldığı zaman, frakı, silindir şapkası ve beyaz eldivenleriyle ünlü çizgi roman kahramanı sihirbaz Mandrake'ye benzemişti.
O kadar yapay, o kadar iğreti, o kadar gülünçtü ki, "başkanlık kürsüsü üstünden" fraklı görüntü veren bir başkanvekilinin kürsü altında "blucinle" oturduğu bile görülmüştü!
Hani şu, üstü cüppeli, ayağı "kes lastikli" avukatlar gibi... Nasıl olsa yargıç ayağa bakmıyor, oraya baksa baksa mübaşir bakar...

***

Çeşitli yabancı televizyonlardan, çeşitli ülke parlamentolarının oturumlarını izliyorum. Yunanistan'da milletvekilleri kravat bile takmıyorlar!
İran'da da takmıyorlar da onların gömlek düğmeleri kapalı, Yunanlılar'da yaka bağır açık.
Biri "Batı'yı İslami protesto", öteki yani "Çipras modası" da sözde burjuvaziye tepki.
Yunan meclisinde kravat takanlar da, başta ünlü parti sözcüsü ve "saldırganmebus" Kasidiaris olmak üzere, aşırı sağcı Altın Şafak üyeleri.
Bizde frakın kalkması için oy verenler AKP ve MHP. Sağcı ya bunlar...
CHP'nin oyu elbette frakın korunması yönünde! Solcu ya bunlar...
Bir yürüyüş de buna attırsana Kemal Bey...

Sabah
14 Temmuz 2017